دکتر فاطمه طباطبایی: اندیشه امام خمینی(س) باید در بستر جامعه ظهور و نمود یابد/ کمساری: راهبرد اساسی ما تشریح ابعاد فکری و اندیشه‌ای امام درباره بانوان استان/ انصاری: فلسفه غربی هیچ اهمیتی به زن نمی‌دهد
دومین پیش نشست همایش بین‌المللی «تحول در نقش و جایگاه زنان در پرتو اندیشه‌های امام خمینی(س)» با حضور خانم دکتر فاطمه طباطبایی، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر علی کمساری و حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر محمد مقدم در پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی برگزار شد.
دومین پیش نشست همایش بین‌المللی «تحول در نقش و جایگاه زنان در پرتو اندیشه‌های امام خمینی(س)»
با موضوع «نقش زن در ساخت آینده تمدنی از منظر اندیشه امام خمینی(س) و گفتمان انقلاب اسلامی: سیاست، جامعه و ارتباطات» در پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی برگزار شد.
خانم دکتر فاطمه طباطبایی طی سخنانی در این نشست با تأکید بر اینکه اندیشه امام خمینی(س) باید در بستر جامعه ظهور و نمود یابد، گفت: پیش از انقلاب فقها در خصوص رانندگی زنان نیز نظرات متفاوتی داشتند، اما حضرت امام راه را برای رانندگی زنان باز کردند. در اندیشه امام در خصوص سایر موقعیت‌های اجتماعی آنان نیز صحبت شده است که باید درباره آنها نیز به صورت چالشی بحث شود. امام اهمیت و شأن زنان را به حدی بالا می‌دانستند که اختصاص تنها یک روز برای آنان را کافی نمی‌دانستند.
رئیس انجمن علمی عرفان اسلامی ایران تأکید کرد: متأسفانه بعد از چندین سال در مورد بعضی اندیشه‌های امام بحث هست که اینها جزء اندیشه فقهی امام است یا سیاسی بوده‌اند. در هر حال بین اندیشه‌های امام درباره زنان و آنچه که در بطن جامعه نمود یافته فاصله و شکاف عمیقی وجود دارد. شاید سال‌ها طول بکشد تا این اندیشه‌ها به عرصه‌های اجتماعی و سیاسی وارد شود.
حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر علی کمساری نیز در این نشست با اشاره به اینکه این پیش نشست‌ها دارد به اهداف اصلی خودش نزدیک می‌شود، گفت: راهبرد اساسی ما در مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) تشریح ابعاد فکری و اندیشه‌ای امام درباره بانوان است. امیدواریم تبیین و تشریح اندیشه‌های امام در پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی نیز بیش از این گسترش یابد.
رئیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) افزود: امیدوارم بتوانیم نزدیک‌ترین اندیشه‌ای که با دیدگاه‌های امام خمینی(س) قرین است را در موسسه تنظیم و نشر آثار امام پیاده کنیم.
دکتر منصور انصاری نیز در دومین پیش نشست همایش بین المللی تحول در نقش و جایگاه زنان در پرتو اندیشه‌های امام خمینی(س)، با تأکید بر اینکه فلسفه غربی هیچ اهمیتی به زن نمی‌دهد، گفت: همیشه امواج فکری می‌آید و ما واکنش نشان می‌دهیم و این شرطی شدن ما را در یک وضعیت اندیشه‌ای خاص قرار داده که مدام در مقام پاسخ هستیم. اما فلسفه غرب به شدت ضد زن است و برجسته‌ترین دانشمندان غربی مثل ارسطو افلاطون جایگاه مستقلی برای زنان قائل نبودند. این فلسفه همچنان در غرب به قوت خودش باقی است و نتوانسته برای دوگانه‌هایش راه حل پیدا کند.
معاون پژوهشی پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی افزود: وقتی به ملاصدرا، حکیم سبزواری، ابن سینا و فارابی نگاه می‌کنیم، تقریبا همان دیدگاه ارسطویی را دارند. ابن عربی جزء نوادر کسانی است که اشاره می‌کند انسان با جنسیت تعریف نمی‌شود و فکر می‌کنم این تفکر را از ابن عربی تا امام می‌توانیم پیگیری کنیم. اگر این تحول در فقه سنتی صورت نمی‌گرفت، اساسا ما شاهد حضور اجتماعی زنان در فضای بعد از انقلاب نبودیم. حتی جنبش «زن، زندگی» یکی از پیامدهای ورود زنان در عرصه اجتماعی و ثمرات ورود زنان به جامعه است.
دکتر سید صادق حقیقت نیز در این نشست در خصوص «بازخوانی نقش اجتماعی و سیاسی زنان از دیدگاه اندیشمندان اسلامی»، گفت: ملاصدرا عبارت مبهمی راجع به جایگاه زنان دارد. این عبارت مربوط به ۵۰۰ سال پیش است و چیزی که گفته انگار مربوط با هنجار زمان خودش می‌شود. آیت الله سید حسن مدرس هم در مشروطه با رأی دادن زنان مخالف بود، اما جالب است بدانید که زنان فرانسوی هفت سال بعد از شهادت آیت الله مدرس حق رأی پیدا کردند. در سوئیس هم ۹ سال بعد از ایران بحث حق رأی زنان مطرح می‌شود.
استاد دانشگاه مفید قم با تأکید بر اینکه مسائل جدید را باید با مقتضیات جدید ببینیم، افزود: امام خمینی(س) اساسا با حق رأی زنان مخالف نبودند، ولی با فرهنگ غربی و فرهنگ شاهنشاهی که عارض بر آن شده بود، مخالف بودند؛ یعنی تبدیل فتوا در این زمینه وجود ندارد. در سال ۱۳۴۱ فتوا موافقت با حق رأی زنان بوده و سال ۱۳۵۶ که آن عوارض سیاسی و اجتماعی وجود ندارد، فتوا سر جای خودش بر می‌گردد
دکتر محمد محمودی‌کیا نیز در دومین پیش نشست همایش بین‌المللی تحول در نقش و جایگاه زنان در پرتو اندیشه‌های امام خمینی(س)، گفت: هنر امام خمینی(س) تغییر نگرش غالب به زنان بود. قاطبه متفکران غربی و اسلامی نگاه انسان واره یا شی واره به زنان داشتند و امام به هیچ عنوان نگرش سنتی متفکران اسلامی و غربی را به زنان قبول نداشتند.
عضو هیأت علمی پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی افزود: این تفکر از دوران نهضت در امام وجود داشت و امر تازه ای نبود، اما ایشان در چهارچوب تفکر سنتی باقی ماند. اندیشه و نگاه امام از مهر ۱۳۵۷ نسبت به زن تجلی بیشتری یافت و با انقلاب اسلامی و پس از آن ظهور فراگیرتری یافت. یعنی اساسا امام دنبال انقلاب فقهی نیست ولی دنبال یک انقلاب اجتماعی در مسأله زنان است.
ایشان افزودند: امام در عرصه حکومت نگاه انقلابی نسبت به زنان داشتند و زنان را کنشگر سیاسی، اجتماعی و پرورش دهنده انسان می‌دانستند. جمله معروف «از دامن زن، مرد به معراج می‌رود» از ایشان است. امام حق انتخاب، حق سیاسی و حق تاثیر بر سرنوشت برای زنان قائل بودند.
